کد مطلب:45251 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:49

گنجینه پرسمان » سياست و حكومت

ديدگاه قرآن و احاديث در مورد جايگاه آموزش و پرورش در حكومت اسلامي چگونه است؟

ترديدي نيست كه «تربيت» و اصلاح مردم، هدف اساسي ووظيفه اصلي تمام پيامبران الهي بوده است، مثلاً پيامبر بزرگ، ابراهيم خليل آنجا كه پايههاي كعبه را بالا ميبرد، از خداوند ميخواهد براي ذريه و فرزندان او، كسي را مبعوث گرداند، تا آنان را تربيت نموده و از انواع آلودگيها پاك نمايد.
چنانكه مي‍فرمايد: .
] پروردگارا، در ميان آنان از خودشان پيامبري برانگيز، تا آيات تو را بر آنان بخواند، و كتاب و حكمت را به آنان بياموزد و آنان را پاك گرداند، بيترديد كه تو عزيز و حكيمي[. بقره/ 129
البته، مسأله «تربيت» و اصلاح مردم از اين لحاظ در تعاليم آسماني پيامبران الهي مهم شمرده شده است كه بشر بدون تربيت صحيح نميتواند، به بالاترين كمال انساني برسد، و لذا تلاش و سعي پيامبران، براي تحقق اين موضوع مهم، بيشتر، دور ميزند، و در راه رسيدن به اين هدف، سعي و كوشش فراوان مبذول نمودهاند.
چنانكه در حديثي وارد شده است: «ان الله خص الأنبياء بمكارم الأخلاق». (سفينه البحار/ اول/410).
]خداوند پيامبران را به مكارم اخلاق، اختصاص داده است [.
ناگفته پيدا است كه پيامبران هم به وسيله تعاليم عالي خود، مردم را با فضائل و كمالات اخلاقي آشنا ميساختند و هم به آنچه كه ميگفتند خود عمل ميكردند و از اين لحاظ براي آنان « اسوه» و« الگو» بودند، ما در اين باره از ميان پيامبران بزرگ الهي به ذكر پيامبر خاتم حضرت محمد(ص) اكتفاء ميورزيم، خداوند در قرآن او را چنين توصيف ميكند آنجا كه ميفرمايد:
«كما ارسلنا فيكم رسولاً يتلوا عليكم آياتنا و يزكيهم و يعلمهم الكتاب و الحكمه و يعلمكم ما لم تكونوا تعلمون». بقره/151.
] همانگونه كه ما پيامبري از خودتان بهسوي شما فرستاديم، تا آيات ما را بر شما بخواند و شما را پاكيزه سازد و كتاب و حكمت را به شما بياموزد و آنچه را كه نميدانستيد به شما تعليم دهد[.
پيامبر گرامي در حديث مشهوري اهميت تربيت را آشكار ساخته و آن را اساس رسالت و انگيزه بعثت خود شمرده است، آنجا كه فرمود:
«انما بعثت لاتمم مكارم الأخلاق». (سفينه البحار/1/410 /مستدركالوسائل /2/282).
]من براي تكميل مكارم اخلاق مبعوث شدهام[.
و باز فرمود: «عليكم بمكارم الأخلاق فان الله بعثني بها»: (كتاب سنن النبي، تأليف: علامه طباطبائي/23 بنقل از امالي شيخ).
]بر شما لازم است، در فكر تكميل مكارم اخلاق باشيد، زيرا كه خداوند مرا بهخاطر آن مبعوث كرده است[.
علي(ع) ميگويد: از پيامبر گرامي(ص) شنيدم كه فرمود:
«بعثت بمكارم الأخلاق و محاسنها». (مجمع البيان/10/333): ] من براي احياء مكارم الاخلاق و فضائل انساني مبعوث شدهام[.
و همچنين اميرمؤمنان علي(ع) در توصيف پيامبر گرامي(ص) ميفرمايد:
[محمد(ص) طبيبي است كه با داروهاي شفابخش و سودمند خود، پيوسته گردش ميكند، تا هر جا دلهاي نابينا و ارواح ناشنوا و زبانهاي لال ببيند، به معالجه و مداواي آنها بپردازد او با داروهاي خود، به دنبال افراد غافل و سرگردان است].( نهج البلاغه/خطبه108).

معرفي اميرمؤمنان از پيامبر به اين نحو، ميرساند كه اسلام براي تحقق اين هدف مهم و اساسي، برنامه كاملي دارد.

---

مباني حكومت اسلامي
آية الله جعفر سبحاني